Zowopsa za Fulu ndi Zovuta

Zamkati

• Ana ndi makanda
• Okalamba (kupitirira zaka 65)
• Amayi apakati
• Anthu okhala ndi chitetezo chamthupi chofooka
• Zinthu zachilengedwe
• Zoyenera kuchita ngati uli pachiwopsezo chachikulu

Ndani ali pachiwopsezo chachikulu cha chimfine?

Fuluwenza, kapena chimfine, ndimatenda apamwamba opuma omwe amakhudza mphuno, pakhosi, ndi mapapo. Nthawi zambiri amasokonezeka ndi chimfine. Komabe, monga kachilombo, chimfine chimatha kukhala matenda achiwiri kapena zovuta zina.

Zovuta izi zitha kuphatikiza:

• chibayo
• kusowa kwa madzi m'thupi
• mavuto a sinus
• khutu matenda
• myocarditis, kapena kutupa kwa mtima
• encephalitis, kapena kutupa kwa ubongo
• kutupa kwa minofu yaminyewa
• Mipikisano limba kulephera
• imfa

Anthu omwe ndi mbadwa za Native American kapena Native Alaska komanso omwe ali mgulu lotsatira ali pachiwopsezo chachikulu chotenga kachilombo ka chimfine. Alinso ndi chiopsezo chachikulu chokhala ndi zovuta zazikulu zomwe zitha kubweretsa zoopsa pamoyo wawo.

Ana ndi makanda

Malinga ndi malingalirowa, ana azaka zapakati pa 5 ndi ocheperako amakhala ndi zovuta zathanzi la kachilombo kuposa achikulire ambiri. Izi ndichifukwa choti chitetezo chamthupi chawo sichinakule bwino.

Ana omwe ali ndi matenda osachiritsika, monga matenda am'thupi, matenda ashuga, kapena mphumu, atha kukhala pachiwopsezo chachikulu chotenga zovuta zowopsa za chimfine.

Itanani kuti mupite kuchipatala mwadzidzidzi kapena mutengere mwana wanu kwa dokotala mwamsanga ngati ali:

• kuvuta kupuma
• malungo okhazikika
• thukuta kapena kuzizira
• mtundu wabuluu kapena imvi
• kusanza kwambiri kapena kosalekeza
• kuvuta kumwa madzi okwanira
• kuchepa kwa njala
• Zizindikiro zomwe zimayamba kusintha koma zimangokulirakulira
• zovuta kuyankha kapena kuyanjana

Mutha kuteteza ana anu popita nawo kwa dokotala kukalandira katemera wa chimfine. Ngati ana anu amafunika miyezo iwiri, adzafunika onse kuti atetezedwe ku chimfine.

Lankhulani ndi dokotala wanu kuti mudziwe kuti ndi katemera wotani womwe ungakhale wabwino kwambiri kwa ana anu. Malinga ndi CDC, kutsitsi kwammphuno sikuvomerezeka kwa ana ochepera zaka 2.

Ngati mwana wanu ali ndi miyezi isanu ndi umodzi kapena wocheperako, ali achichepere kwambiri kuti adzalandire katemera wa chimfine. Komabe, mutha kuwonetsetsa kuti anthu omwe mwana wanu amakumana nawo, monga abale ndi omwe amakusamalirani, alandila katemera. Ngati atalandira katemera, pamakhala mwayi wochepa kwambiri woti mwana wanu adziwe chimfine.

Okalamba (kupitirira zaka 65)

Malinga ndi a, anthu azaka 65 kapena kupitilira ali pachiwopsezo chachikulu chazovuta zazikulu za chimfine. Izi ndichifukwa choti chitetezo chamthupi chimafooka ndi ukalamba. Matenda a chimfine amathanso kukulitsa zovuta zanthawi yayitali, monga matenda amtima, matenda am'mapapo, ndi mphumu.

Itanani dokotala wanu nthawi yomweyo ngati muli ndi chimfine ndipo mukukumana ndi izi:

• kuvuta kupuma
• malungo okhazikika
• thukuta kapena kuzizira
• palibe kusintha kwa thanzi pakatha masiku atatu kapena anayi
• Zizindikiro zomwe zimayamba kusintha koma zimangokulirakulira

Kupatula katemera wachikhalidwe cha chimfine, avomereza katemera wapadera wa anthu azaka 65 kapena kupitilira apo wotchedwa Fluzone High-Dose. Katemerayu amanyamula maulendo anayi mulingo wokhazikika ndipo amapereka chitetezo champhamvu chamthupi komanso chitetezo chamthupi.

Katemera wa mphuno ndi njira ina. Si za akulu akulu kuposa zaka 49. Lankhulani ndi dokotala wanu kuti mumve zambiri za katemera amene angakuthandizeni.

Amayi apakati

Amayi oyembekezera (ndi amayi milungu iwiri atabereka) amatengeka kwambiri ndi matenda kuposa azimayi omwe sanatenge mimba. Izi ndichifukwa choti matupi awo amasintha zomwe zimakhudza chitetezo cha mthupi, mtima, ndi mapapo. Zovuta zazikulu zimaphatikizapo kugwiridwa msanga kwa mayi wapakati kapena zilema zobereka mwa mwana wosabadwa.

Malungo ndi chizindikiro chofala cha chimfine. Ngati muli ndi pakati ndipo muli ndi malungo komanso zizindikiro za chimfine, itanani dokotala wanu mwachangu. Kutentha thupi kumatha kubweretsa zovuta zoyipa mwa mwana wanu wosabadwa.

Lumikizanani ndi dokotala nthawi yomweyo ngati muli ndi pakati ndipo muli ndi izi:

• kuchepa kapena kusayenda konse kwa mwana wanu
• kutentha thupi, thukuta, ndi kuzizira, makamaka ngati zizindikilo zanu sizikuyankha Tylenol (kapena ofanana ndi malo ogulitsa)
• kupweteka kapena kupanikizika m'chifuwa kapena m'mimba
• Vertigo kapena chizungulire mwadzidzidzi
• chisokonezo
• kusanza mwamphamvu kapena kosalekeza
• okwera kuthamanga kwa magazi akuwerenga kunyumba

Kuchiza msanga ndi chitetezo chabwino kwambiri. Malinga ndi a fuluwenza, chimfine chimateteza mayi ndi mwana (mpaka miyezi isanu ndi umodzi atabadwa) ndipo ndichabwino kwa onse.

Pewani katemera wa m'mphuno wa ana ochepera zaka ziwiri kapena ngati muli ndi pakati chifukwa katemerayu ndi kachilombo kofooka kamatenda. Katemera wa mphuno ndiwotheka kwa amayi akuyamwitsa.

Anthu okhala ndi chitetezo chamthupi chofooka

Anthu omwe ali ndi chitetezo chamthupi chofooka amakhala pachiwopsezo chowopsa cha chimfine. Izi ndizowona ngati kufooka kumayambitsidwa ndi vuto kapena chithandizo. Chitetezo chamthupi chofooka sichitha kulimbana ndi matenda a chimfine.

Pali chiopsezo chachikulu chotenga matenda kwa anthu omwe ali ndi:

• mphumu
• matenda ashuga
• ubongo kapena msana
• matenda am'mapapo
• matenda amtima
• matenda a impso
• matenda a chiwindi
• matenda amwazi
• matenda amadzimadzi
• chitetezo chofooka chamthupi chifukwa cha matenda (monga HIV kapena Edzi) kapena mankhwala (monga kugwiritsa ntchito mankhwala a khansa pafupipafupi)

Anthu ochepera zaka 19 omwe akhala akulandira mankhwala a aspirin a nthawi yayitali alinso pachiwopsezo chotenga matenda. Ngati akhala akumwa aspirin tsiku lililonse (kapena mankhwala ena omwe ali ndi salicylate), amakhalanso ndi chiopsezo chachikulu chotenga Reye's syndrome.

Matenda a Reye ndimatenda achilendo pomwe kuwonongeka kwadzidzidzi kwa ubongo ndi chiwindi kumachitika ndi chifukwa chosadziwika. Komabe, amadziwika kuti amapezeka patatha sabata limodzi kuchokera pamene kachilombo ka aspirin kamaperekedwa. Kupeza katemera wa chimfine kungathandize kupewa izi.

Ndikofunikira kuti anthu omwe ali ndi chitetezo chamthupi chofooka atenge chimfine. Lankhulani ndi dokotala wanu za mtundu wa katemera wabwino kwambiri kwa inu.

Zinthu zachilengedwe

Anthu omwe amakhala kapena kugwira ntchito m'malo okhala ndi anthu ambiri omwe amakhala pafupi ndi anzawo nawonso ali pachiwopsezo chachikulu chotenga kachilombo ka chimfine. Zitsanzo zamalo awa ndi awa:

• zipatala
• masukulu
• nyumba zosungira anthu okalamba
• malo osamalira ana
• nyumba zankhondo
• nyumba zogona ku koleji
• nyumba zaofesi

Sambani m'manja ndi sopo kapena madzi kapena gwiritsani ntchito mankhwala opha tizilombo kuti muchepetse chiopsezo. Yesetsani kukhala ndi zizolowezi zoyera, makamaka ngati muli mgulu lachiwopsezo ndikukhala kapena kugwira ntchito m'malo awa.

Ngati mukukonzekera kuyenda, chiwopsezo cha chimfine chimatha kusiyanasiyana kutengera komwe ndikupita. Ndikulimbikitsidwa kuti mupeze katemera wanu milungu iwiri musanayende, chifukwa zimatenga milungu iwiri kuti chitetezo chanu chikule.

Zoyenera kuchita ngati uli pachiwopsezo chachikulu

Tengani nthawi kuti muzitha kudwala chimfine chaka chilichonse, makamaka ngati muli pafupi ndi ana aang'ono kapena achikulire. Kupeza katemera wanu kumatha kuchepetsa matenda a chimfine, kupita kuchipatala kapena kuchipatala, komanso kuphonya ntchito kapena sukulu. Zitha kupewanso kufalikira kwa chimfine.

Awa amalimbikitsa kuti aliyense wazaka zisanu ndi chimodzi zakubadwa kapena kupitilira, wathanzi kapena yemwe ali pachiwopsezo, alandire katemerayu. Ngati muli pachiwopsezo chachikulu ndikuyamba kuwonetsa zizindikiro zilizonse za chimfine, pitani kuchipatala nthawi yomweyo.

Pali mitundu yambiri ya katemera, kuyambira kuwombera kwachikhalidwe mpaka kutsitsi la m'mphuno. Kutengera mtundu wanu komanso zomwe zili pachiwopsezo, adotolo angavomereze mtundu wina wa katemera.

Malinga ndi a, katemera wa mphuno samalimbikitsidwa kwa anthu omwe ali ndi matenda, ana ochepera zaka ziwiri, azimayi omwe ali ndi pakati, kapena achikulire azaka zopitilira 49.

Njira zina zopewera kutenga chimfine ndi izi:

• kuchita zizolowezi zoyera monga kusamba m'manja ndi sopo
• kupukuta malo ndi zinthu monga mipando ndi zoseweretsa zomwe zimakhala ndi tizilombo toyambitsa matenda
• kuphimba chifuwa ndi kuyetsemula ndimatumba kuti muchepetse matenda omwe angakhalepo
• osakhudza maso, mphuno, ndi pakamwa
• kugona maola asanu ndi atatu usiku uliwonse
• kuchita masewera olimbitsa thupi pafupipafupi kuti mukhale ndi thanzi labwino

Kuchiza chimfine mkati mwamaola 48 pambuyo pakuwonekera kwazenera ndiye zenera labwino kwambiri lothandizira. Nthawi zina, dokotala wanu angafune kukupatsirani mankhwala ochepetsa ma virus. Mankhwala ochepetsa mphamvu ya kachilombo amatha kuchepetsa nthawi yomwe mukudwala komanso kupewa zovuta za chimfine.