Erythema nodosum

Erythema nodosum ndi vuto lotupa. Zimaphatikizapo ziphuphu zofewa, zofiira (zotupa) pansi pa khungu.
Pafupifupi theka la milandu, chifukwa chenicheni cha erythema nodosum sichidziwika. Milandu yotsalayo imalumikizidwa ndi matenda kapena matenda ena amachitidwe.
Ena mwa matenda omwe amapezeka kwambiri ndi matendawa ndi awa:
- Streptococcus (wamba)
- Matenda a mphaka
- Chlamydia
- Coccidioidomycosis
- Chiwindi B
- Histoplasmosis
- Leptospirosis
- Mononucleosis (EBV)
- Mycobacteria
- Mycoplasma
- Matenda a psittacosis
- Chindoko
- Matenda a chifuwa chachikulu
- Tularemia
- Yersinia
Erythema nodosum imatha kuchitika ndikumvetsetsa kwa mankhwala ena, kuphatikiza:
- Maantibayotiki, kuphatikizapo amoxicillin ndi ma penicillin ena
- Sulfonamides
- Sulfone
- Mapiritsi oletsa kubereka
- Progestin
Nthawi zina, erythema nodosum imatha kuchitika panthawi yapakati.
Matenda ena okhudzana ndi matendawa ndi monga khansa ya m'magazi, lymphoma, sarcoidosis, rheumatic fever, matenda a Bechet, ndi ulcerative colitis.
Vutoli ndilofala kwambiri mwa azimayi kuposa amuna.
Erythema nodosum imafala kwambiri kutsogolo kwa zipolopolo. Zitha kukhalanso m'malo ena amthupi monga matako, ana amphongo, akakolo, ntchafu, ndi mikono.
Zilondazo zimayamba ngati zopindika, zolimba, zotentha, zofiira, zopweteka zomwe zimakhala pafupifupi 1 inchi (2.5 sentimita) kudutsa. M'masiku ochepa, amatha kukhala amtundu wofiirira. Pakadutsa milungu ingapo, mabowo amayamba kufota mpaka atafika pachimake.
Zizindikiro zina zitha kuphatikiza:
- Malungo
- Kumva kudwala (malaise)
- Kupweteka kofanana
- Kufiira kwa khungu, kutupa, kapena kukwiya
- Kutupa kwa mwendo kapena malo ena okhudzidwa
Wothandizira zaumoyo wanu amatha kuzindikira kuti ali ndi vutoli poyang'ana khungu lanu. Mayeso omwe angachitike ndi awa:
- Nkhonya biopsy ya nodule
- Chikhalidwe cha pakhosi choteteza matenda opatsirana
- X-ray pachifuwa kuti athetse sarcoidosis kapena chifuwa chachikulu
- Kuyezetsa magazi kuti ayang'ane matenda kapena zovuta zina
Matendawa, mankhwala, kapena matenda ayenera kudziwika ndi kuchiritsidwa.
Chithandizo chingaphatikizepo:
- Mankhwala osagwiritsidwa ntchito poletsa kutupa (NSAIDs).
- Mankhwala amphamvu olimbana ndi kutupa otchedwa corticosteroids, otengedwa pakamwa kapena operekedwa ngati kuwombera.
- Yankho la potaziyamu iodide (SSKI), nthawi zambiri limaperekedwa ngati madontho omwe amawonjezeredwa ndi madzi a lalanje.
- Mankhwala ena apakamwa omwe amagwira ntchito m'thupi.
- Mankhwala opweteka (analgesics).
- Pumulani.
- Kukweza malo owawa (kukwera).
- Kutentha kapena kuzizira kumathandizira kuchepetsa mavuto.
Erythema nodosum imakhala yosasangalatsa, koma siyowopsa nthawi zambiri.
Zizindikiro nthawi zambiri zimatha patatha milungu 6, koma zimatha kubwerera.
Itanani omwe akukuthandizani ngati mukudwala erythema nodosum.
Erythema nodosum yokhudzana ndi sarcoidosis
Erythema nodosum phazi
Forrestel A, Rosenbach M. Erythema nodosum. Mu: Lebwohl MG, Heymann WR, Berth-Jones J, Coulson IH, olemba. Kuchiza kwa Matenda a Khungu: Njira Zambiri Zakuchiritsira. Wolemba 4. Philadelphia, PA: Elsevier; 2018: mutu 75.
Gehris RP. Matenda Opatsirana. Mu: Zitelli BJ, McIntire SC, Nowalk AJ, eds. Zitelli ndi Davis ’Atlas of Pediatric Diagnosis. Wachisanu ndi chiwiri. Philadelphia, PA: Elsevier; 2018: mutu 8.
James WD, Elston DM, Chitani JR, Rosenbach MA. Matenda a mafuta ochepa. Mu: James WD, Elston DM, Tsatirani JR, Rosenbach MA, Neuhaus IM, eds. Matenda a Andrews a Khungu: Clinical Dermatology. Wolemba 13. Philadelphia, PA: Elsevier; 2020: chap 23.