Kodi Mutha Kufa ndi Herpes?
Zamkati
- Zovuta zamatenda amlomo
- Zovuta za nsungu zoberekera
- Matenda a maliseche ndi zovuta zobereka
- Mitundu ina ya ma virus a herpes
- Varicella-zoster virus (HSV-3)
- Vuto la Epstein-Barr (HSV-4)
- Cytomegalovirus (CMV) (HSV-5)
- Njira zochizira herpes
- Kutenga
Ponena za herpes, anthu ambiri amaganiza zamtundu wamkamwa ndi maliseche omwe amayambitsidwa ndi mitundu iwiri ya herpes simplex virus (HSV), HSV-1 ndi HSV-2.
Nthawi zambiri, HSV-1 imayambitsa nsungu zam'kamwa ndipo HSV-2 imayambitsa nsungu kumaliseche. Koma mtundu uliwonsewo ungayambitse zilonda kumaso kapena kumaliseche.
Ngati muli ndi kachilombo koyambitsa matendawa, simukudziwa zotupa ngati zotupa zomwe zimatha kupezeka mozungulira maliseche kapena pakamwa panu.
Mavairasi onsewa ndi opatsirana. Matenda a maliseche ndi matenda opatsirana pogonana. Malengele pakamwa amatha kufalikira kuchokera kwa munthu kupita kwa munthu kudzera kupsompsona.
Zizindikiro za Herpes zitha kuphatikizira kupweteka komanso kuyabwa. Matuza amatha kutuluka kapena kutumphuka. Matenda ena alibe vuto lililonse ndipo samayambitsa zovuta.
Komabe, mungakhale ndi mafunso okhudzana ndi zoopsa za matenda a herpes. Mwinanso mungadabwe ngati ndizotheka kufa ndi herpes kapena zovuta zake. Tiyeni tiwone.
Zovuta zamatenda amlomo
Palibe mankhwala apano a herpes amlomo (zilonda zozizira). Tizilombo toyambitsa matenda timakhalabe m'dongosolo lanu mutangopatsirana.
Matuza amatha kutuluka ndikuwonekeranso m'moyo wanu wonse. Mukakhala kuti mulibe zizindikiro zowonekera, zikutanthauza kuti kachilomboka sikugwira ntchito, komabe mutha kupitako kwa ena. Anthu ambiri samakhala ndi zizindikiro zowoneka.
Nthawi zambiri, herpes wamkamwa ndimatenda ochepa. Zilonda nthawi zambiri zimawonekera zokha popanda chithandizo.
Nthawi zambiri, zovuta zimatha kuchitika. Izi zimatha kuchitika mwa anthu omwe ali ndi chitetezo chamthupi chofooka, mwina chifukwa cha ukalamba kapena matenda osachiritsika.
Mavuto omwe angakhalepo atha kuphatikizaponso kusowa kwa madzi m'thupi ngati kumwa kumayamba kupweteka chifukwa chamatuza am'kamwa. Ngati sanalandire chithandizo, kuchepa kwa madzi m'thupi kumabweretsa mavuto. Izi sizingachitike. Onetsetsani kuti mukumwa mokwanira, ngakhale zitakhala zovuta.
Vuto lina losowa kwambiri la herpes pakamwa ndi encephalitis. Izi zimachitika matendawa atapitilira muubongo ndikupangitsa kutupa. Encephalitis sizowopsa nthawi zambiri. Zingangoyambitsa zizindikiro zochepa ngati chimfine.
Zovuta zazing'onoting'ono zam'kamwa zimaphatikizira matenda akhungu ngati kachilomboka kakumana ndi khungu losweka. Izi zitha kuchitika ngati mwadulidwa kapena chikanga. Nthawi zina zimakhala zoopsa zachipatala ngati zilonda zozizira zimaphimba malo akhungu.
Ana omwe ali ndi herpes pakamwa amatha kukhala ndi nsungu. Mwana akamayamwa chala chake chachikulu, matuza amatha kupanga mozungulira chala chake.
Ngati kachilomboka kamafalikira m'maso, kutupa ndi kutupa kumatha kuchitika pafupi ndi chikope. Matenda omwe amafalikira ku cornea amatha kupangitsa khungu.
Ndikofunika kusamba mmanja pafupipafupi pakabuka matenda. Pitani kwa dokotala ngati mukukula ndi zizindikiro za khungu kapena matenda amaso.
Zovuta za nsungu zoberekera
Momwemonso, palibe mankhwala aposachedwa a nsungu kumaliseche. Matendawa amathanso kukhala ofatsa komanso osavulaza. Ngakhale zili choncho, pali chiopsezo cha zovuta.
Zovuta zazing'ono zotupa kumaliseche zimaphatikizapo kutupa mozungulira chikhodzodzo ndi dera lamatenda. Izi zitha kubweretsa kutupa ndi kupweteka. Ngati kutupa kumalepheretsa kutulutsa chikhodzodzo, mungafunike catheter.
Meningitis ndi vuto lina, ngakhale zili zosatheka, vuto. Zimachitika matendawa atafalikira ndikupangitsa kutupa kwa nembanemba kozungulira ubongo ndi msana.
Matenda a m'mimba nthawi zambiri amakhala ndi matenda ochepa. Zitha kumveka zokha.
Monga herpes wamlomo, encephalitis ndiyothekanso kuthana ndi ziwalo zoberekera, koma ndizosowa kwambiri.
Kumbukirani kuti kukhala ndi nsungu kumaliseche kumawonjezera chiopsezo cha matenda ena opatsirana pogonana. Matuza amatha kuphulika pakhungu, zomwe zimapangitsa kuti tizilombo tina timalowa m'thupi.
Matenda a maliseche ndi zovuta zobereka
Ngakhale nsungu zoberekera sizikhala ndi zovuta zazikulu kwa anthu ambiri, kachilombo ka HSV-2 kamene kamayambitsa kachilomboka kali koopsa kwa ana obadwa kwa mayi amene ali nako.
Matenda a Neonatal ndi vuto la matenda opatsirana pogonana. Matenda omwe amapatsira mwana ali ndi pakati kapena pobereka atha kuwononga ubongo, khungu, kapena kufa kumene kwa mwana wakhanda.
Chithandizochi chimakhala ndi ma antivirals kuti muchepetse kachilomboka.
Ngati pali chiopsezo chotengera kachiromboka kwa mwana wakhanda, madokotala amalimbikitsa kuti atseke.
Mitundu ina ya ma virus a herpes
HSV-1 ndi HSV-2 ndi mitundu yodziwika bwino ya herpes. Komabe, mitundu ina ya kachilombo ingakhalenso ndi mavuto aakulu.
Varicella-zoster virus (HSV-3)
Awa ndi kachilombo kamene kamayambitsa nkhuku ndi ming'alu. Matenda a nthomba ndi ochepa. Koma kachilomboka kamatha kupita patsogolo ndikupangitsa mavuto omwe angawopseze moyo, monga chibayo kapena poyizoni, mwa anthu omwe ali ndi chitetezo chamthupi chofooka.
Vuto la shingles limatha kuyambitsa kutupa kwa ubongo (encephalitis) ngati silichiritsidwa.
Vuto la Epstein-Barr (HSV-4)
Ichi ndi kachilombo kamene kamayambitsa matenda a mononucleosis. Mono nthawi zambiri samakhala wowopsa, ndipo matenda ena samadziwika.
Kwa anthu omwe ali ndi chitetezo chamthupi chofooka, matendawa amatha kubweretsa encephalitis kapena kutupa kwa minofu yamtima. Vutoli limalumikizidwanso ndi lymphoma.
Cytomegalovirus (CMV) (HSV-5)
Vutoli ndi matenda omwe amachititsanso mono. Nthawi zambiri sizimayambitsa mavuto mwa anthu athanzi. Ngati muli ndi chitetezo chamthupi chovuta, pali chiopsezo cha encephalitis ndi chibayo.
Kachilomboka kangathenso kupita kwa ana akhanda ali ndi pakati kapena pobereka. Ana omwe ali ndi vuto lobadwa nalo la CMV ali pachiwopsezo cha:
- kugwidwa
- chibayo
- kusagwira bwino chiwindi
- kubadwa msanga
Njira zochizira herpes
Matenda a pakamwa ndi maliseche ndi matenda ochiritsika.
Mankhwala opatsirana pogonana opatsirana pogonana amatha kuchepetsa pafupipafupi komanso kutalika kwa miliri.
Mankhwalawa amatha kumwa pokhapokha ngati zizindikiro zawonekera, kapena kumwa tsiku ndi tsiku kuti mupewe kubuka. Mungasankhe monga acyclovir (Zovirax) ndi valacyclovir (Valtrex).
Zizindikiro za pakamwa pa herpes zitha kuwonekera popanda chithandizo pafupifupi milungu iwiri kapena inayi. Dokotala wanu akhoza kukupatsani mankhwala ochepetsa ma virus kuti athandizire kuchira. Izi zikuphatikiza:
- acyclovir (Xerese, Zovirax)
- valacyclovir (Valtrex)
- famciclovir (Famvir)
- penciclovir (Denavir)
Kuti mudzichiritse nokha kunyumba, ikani compress yozizira pachilonda. Gwiritsani ntchito mankhwala ozizira owerengera kuti muchepetse kupweteka komanso kuyabwa.
Pewani kukhudzana mwakuthupi kuti mupewe kufalikira kwa ma virus onse. Mankhwala amathanso kuletsa kufalitsa. Kumbukirani, komabe, kuti ndikothekabe kupititsa herpes kwa ena pomwe kulibe zilonda zowoneka.
Kutenga
Mukalandira matenda opatsirana ndi mkamwa kapena maliseche, mutha kuwopa kwambiri. Koma chithandizo chitha kuchepetsa kuphulika ndikuchepetsa chiopsezo chokhala ndi zovuta.
Lumikizanani ndi dokotala nthawi yomweyo ngati muli ndi vuto la herpes ndikupeza zizolowezi zosazolowereka.