Kodi Gamma Aminobutyric Acid (GABA) Amatani?

Zamkati

• Chifukwa chiyani anthu amatenga zowonjezera za GABA?
• Kodi GABA imathandizira bwanji?
• Kuda nkhawa
• Kuthamanga kwa magazi
• Kusowa tulo
• Kupsinjika ndi kutopa
• Kodi zotsatira zoyipa za GABA zowonjezera ndi ziti?
• Mfundo yofunika

Timaphatikizapo zinthu zomwe timaganiza kuti ndizothandiza kwa owerenga athu. Ngati mutagula maulalo omwe ali patsamba lino, titha kupeza ndalama zochepa. Nayi njira yathu.

Kodi GABA ndi chiyani?

Gamma aminobutyric acid (GABA) ndi amino acid mwachilengedwe womwe umagwira ntchito ngati neurotransmitter muubongo wanu. Ma Neurotransmitters amagwira ntchito ngati amithenga amagetsi. GABA imawerengedwa kuti ndi yoteteza ma neurotransmitter chifukwa imatchinga, kapena imalepheretsa, kuwonetsa maubongo ena ndikuchepetsa zochitika mumanjenje anu.

GABA ikamangirira puloteni muubongo wanu yotchedwa GABA receptor, imakhazikitsa bata. Izi zitha kuthandizira pakumva nkhawa, kupsinjika, komanso mantha. Zingathandizenso kupewa kukomoka.

Chifukwa cha izi, GABA yakhalanso yotchuka kwambiri m'zaka zaposachedwa. Izi ndichifukwa choti sichipezeka kuchokera kuzakudya zambiri. Zakudya zokha zomwe zili ndi GABA ndizofesa, monga kimchi, miso, ndi tempeh.

Koma kodi zowonjezera izi zimagwira ntchito bwanji? Pemphani kuti mudziwe zambiri za sayansi yomwe ingakuthandizeni ndi ma GABA othandizira.

Chifukwa chiyani anthu amatenga zowonjezera za GABA?

Kuchepetsa kwachilengedwe kwa GABA kubongo kwadzetsa zonena zambiri zakugwiritsa ntchito zowonjezera za GABA kuti muchepetse kupsinjika. Kupsinjika kwambiri kumalumikizidwa ndi kugona mokwanira, chitetezo chofooka chamthupi, komanso chiopsezo chachikulu chapanikizika, mwazinthu zina. Apa ndikuwona zotsatira za kupsinjika kwa thupi lanu.

Kuphatikiza apo, anthu omwe ali ndi matenda ena akhoza kukhala ndi magawo ochepa a GABA. Zina mwa izi ndi monga:

• matenda olanda
• zovuta zoyenda, monga matenda a Parkinson
• chidwi chosowa cha kuchepa kwa chidwi
• nkhawa
• mantha amantha
• kusokonezeka kwa malingaliro, monga kukhumudwa

Anthu ena omwe ali ndi mikhalidwe imeneyi amatenga ma GABA othandizira kuti athetse mavuto awo. Ngakhale izi ndizomveka pamalingaliro, sipanakhale umboni wambiri wosonyeza kuti ma GABA othandizira amatha kuthandizira pazinthu izi, kupatula nkhawa.

Kodi GABA imathandizira bwanji?

Zambiri sizikudziwika za mphamvu ya ma GABA othandizira. M'malo mwake, akatswiri sakudziwa kuchuluka kwa GABA yomwe imafikira muubongo ikagwiritsidwa ntchito ngati chowonjezera kapena chakudya. Koma ena amati ndizochepa chabe.

Pano pali zina mwa zofufuza zomwe GABA amagwiritsa ntchito kwambiri.

Kuda nkhawa

Malinga ndi nkhani ya 2006, kafukufuku awiri ang'onoang'ono adapeza kuti omwe adatenga nawo gawo la GABA adachulukitsa kupumula panthawi yovuta kuposa omwe adatenga placebo kapena L-theanine, chowonjezera china chotchuka. Nkhaniyi idanenanso kuti zotulukapo zomverera zidamveka mkati mwa ola limodzi mutatenga chowonjezera.

Kuthamanga kwa magazi

Kafukufuku wocheperako, wakale adayesa kugwiritsa ntchito mankhwala omwe ali ndi GABA pochepetsa kuthamanga kwa magazi.

Pakafukufuku wina kuyambira 2003, kumwa mkaka wofukiza tsiku lililonse womwe munali GABA kumachepetsa kuthamanga kwa magazi kwa anthu omwe ali ndi kuthamanga kwa magazi patadutsa milungu iwiri kapena inayi. Izi zimafanizidwa ndi placebo.

Kafukufuku wa 2009 adapeza kuti kumwa mankhwala a GABA okhala ndi Chlorella kawiri patsiku kumachepetsa kuthamanga kwa magazi kwa omwe ali ndi matenda oopsa am'malire.

Kusowa tulo

Pakafukufuku kakang'ono ka 2018, ophunzira omwe adatenga GABA ola limodzi asanagone amagona mwachangu kuposa omwe amatenga malowa. Ananenanso kuti kugona mokwanira patatha milungu inayi atayamba kulandira chithandizo.

Monga maphunziro ena ambiri omwe amayang'ana zotsatira za zowonjezera za GABA mwa anthu, kafukufukuyu anali ochepa kwambiri, omwe anali nawo 40 okha.

Kupsinjika ndi kutopa

Kafukufuku waku 2011 ku Japan adasanthula zotsatira za chakumwa chomwe chili ndi 25 mg kapena 50 mg ya GABA pa ophunzira 30. Zakumwa zonsezi zidalumikizidwa ndi kuchepa kwa kutopa kwamaganizidwe ndi thupi pochita ntchito yothetsa mavuto. Koma chakumwa chomwe chinali ndi 50 mg chimawoneka ngati chothandiza pang'ono.

Kafukufuku wina wochokera ku 2009 adapeza kuti kudya chokoleti chomwe chili ndi 28 mg ya GABA kumachepetsa kupsinjika kwa omwe akuchita nawo ntchito yothetsa mavuto. Pakafukufuku wina, kumwa makapisozi okhala ndi 100 mg ya GABA kumachepetsa kupsinjika kwa anthu omwe amaliza ntchito yoyesera yamaganizidwe.

Zotsatira zamaphunziro onsewa zimamveka zabwino. Koma ambiri mwa maphunzirowa anali ochepa kwambiri ndipo ambiri ndi achikale. Zowonjezera, maphunziro a nthawi yayitali amafunikira kuti mumvetsetse zabwino za zowonjezera za GABA.

Kodi zotsatira zoyipa za GABA zowonjezera ndi ziti?

Zotsatira zoyipa za GABA zowonjezera sizinaphunzire moyenera, chifukwa chake ndizovuta kudziwa zomwe muyenera kuyembekezera.

Zotsatira zoyipa zomwe zimafotokozedwa ndi monga:

• kukhumudwa m'mimba
• mutu
• kugona
• kufooka kwa minofu

Popeza GABA imatha kupangitsa anthu ena kugona, simuyenera kuyendetsa kapena kugwiritsa ntchito makina mutatenga GABA mpaka mutadziwa momwe zimakukhudzirani.

Sizikudziwikanso ngati GABA imagwirizana ndi mankhwala aliwonse kapena zowonjezera zina. Ngati mukufuna kuyesa GABA, lingalirani kaye kukambirana ndi dokotala. Onetsetsani kuwauza zamankhwala zilizonse zomwe mumamwa, kuphatikiza zitsamba ndi zina zowonjezera. Amatha kukupatsani lingaliro labwino lazomwe mungayang'anire mukamatenga GABA.

Mfundo yofunika

GABA ili ndi gawo lofunikira m'matupi athu ngati mankhwala messenger. Koma ikagwiritsidwa ntchito ngati chowonjezera, ntchito yake siyowonekera bwino. Kafukufuku wina akuwonetsa kuti itha kukhala njira yothandizira kuchepetsa kupsinjika, kutopa, nkhawa, komanso kugona tulo. Koma ambiri mwa maphunzirowa ndi ang'ono, achikale, kapena onse awiri. Umboni wina umafunika kuti mumvetsetse zabwino zomwe zingachitike mukatenga GABA.

Zowonjezera za GABA, zomwe mungagule pa intaneti, zitha kukhala zofunikira kuwombera ngati mukufuna zovuta zachilengedwe. Koma musadalire kuti muchiritse zovuta zilizonse, kuphatikizapo nkhawa yayikulu, zovuta zakukomoka, kapena kuthamanga kwa magazi.